Terminologie - anti-manipulatienorm
Machines worden op grond van de Europese Machinerichtlijn voorzien van veiligheidsschakelaars en blokkeervoorzieningen zoals bijvoorbeeld lichtschermen en veiligheidsmatten. Soms worden deze beveiligingen gesaboteerd of overbrugd om sneller te kunnen werken. Dit levert gevaarlijke werkomstandigheden op.. De nieuwe geharmoniseerde norm EN-ISO 14119:2013 moet handvatteb geven om deze manipulatie te voorzien en te voorkomen. Deze norm verplicht machinebouwers om maatregelen te nemen om manipulatie van industriële veiligheidsbesturingen en -systemen tegen te gaan.
De norm rust op 3 pijlers:
1. Aanleidingen reduceren door ergonomisch te ontwerpen. (constructief)
2. Mogelijkheden reduceren door moderne veiligheidsapparatuur toe te passen.(fail-safe veiligheidscomponenten)
3. Voordelen tenoet doen, bijvoorbeeld door een wachttijd te activeren voor een her-start.
Omzeilen of overbruggen
Ontwerper van de machine moeten maatregelen nemen om het omzeilen van industriële veiligheidsvoorzieningen en veiligheidscomponenten als een veiligheidsschakelaar, interlock, veiligheidslijst, druklijst, drukmat, veiligheidsbumper en veiligheidsmat te voorkomen. Daarbij moet ‘redelijkerwijs voorzienbaar verkeerd gebruik’ worden beoordeeld (de eerste versies van deze norm en de oude EN 1088 stelden deze eis nog niet). ‘Omzeilen’ is een actie die een veiligheidscomponent overbrugd, manipuleert en buiten bedrijf stelt of zelfs volledig ‘bypast’. Dat laatste kan door bijvoorbeeld over een veiligheidsmat te springen of over een lichtscherm te klimmen. Als gevolg hiervan wordt een machine gebruikt op een gevaarlijke en door de fabrikant niet bedoelde wijze, zonder de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen.
Werkbaar en toegankelijk en zeker veilig
Hoewel de machine voor onderhoud en inspectie toegankelijk moet zijn en blijven, moet toch voorkomen worden dat gebruikers deze beveiliging misbruiken door ze te omzeilen. Daaronder wordt verstaan: het handmatig verwijderen van schakelaars of besturingstechnische actuatoren uit de blokkeervoorzieningen, het wegschuiven van een veiligheidsmat of lichtschermen verplaatsen zodat de gevarenzone niet meer bewaakt wordt.
Maatregelen
Omzeilen van de beveiligingsmiddelen is het beste te voorkomen goed na te gaan wat operators en gebruikers zou bewegen veiligheidscomponenten te respecteren, bij een werkbare machine valt de prikkel voor sabotage weg. Vaak is in dat geval een technische ingreep – bijvoorbeeld het plaatsen van een simpel camerasysteem of toepassing van ‘hold to run’ – de beste oplossing.
De norm rust op 3 pijlers:
1. Aanleidingen reduceren door ergonomisch te ontwerpen. (constructief)
2. Mogelijkheden reduceren door moderne veiligheidsapparatuur toe te passen.(fail-safe veiligheidscomponenten)
3. Voordelen tenoet doen, bijvoorbeeld door een wachttijd te activeren voor een her-start.
Omzeilen of overbruggen
Ontwerper van de machine moeten maatregelen nemen om het omzeilen van industriële veiligheidsvoorzieningen en veiligheidscomponenten als een veiligheidsschakelaar, interlock, veiligheidslijst, druklijst, drukmat, veiligheidsbumper en veiligheidsmat te voorkomen. Daarbij moet ‘redelijkerwijs voorzienbaar verkeerd gebruik’ worden beoordeeld (de eerste versies van deze norm en de oude EN 1088 stelden deze eis nog niet). ‘Omzeilen’ is een actie die een veiligheidscomponent overbrugd, manipuleert en buiten bedrijf stelt of zelfs volledig ‘bypast’. Dat laatste kan door bijvoorbeeld over een veiligheidsmat te springen of over een lichtscherm te klimmen. Als gevolg hiervan wordt een machine gebruikt op een gevaarlijke en door de fabrikant niet bedoelde wijze, zonder de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen.
Werkbaar en toegankelijk en zeker veilig
Hoewel de machine voor onderhoud en inspectie toegankelijk moet zijn en blijven, moet toch voorkomen worden dat gebruikers deze beveiliging misbruiken door ze te omzeilen. Daaronder wordt verstaan: het handmatig verwijderen van schakelaars of besturingstechnische actuatoren uit de blokkeervoorzieningen, het wegschuiven van een veiligheidsmat of lichtschermen verplaatsen zodat de gevarenzone niet meer bewaakt wordt.
Maatregelen
Omzeilen van de beveiligingsmiddelen is het beste te voorkomen goed na te gaan wat operators en gebruikers zou bewegen veiligheidscomponenten te respecteren, bij een werkbare machine valt de prikkel voor sabotage weg. Vaak is in dat geval een technische ingreep – bijvoorbeeld het plaatsen van een simpel camerasysteem of toepassing van ‘hold to run’ – de beste oplossing.